اهمیت رنگ در اسناد امنیتی

رنگ به عنوان عنصر بصری در گرافیک اسناد امنیتی نیز امری بسیار مهم است که هم ارزش زیبایی شناسی و روان شناختی، از لحاظ ماهیت رنگ دارد و هم می تواند به نحوی در بحث امنیتی، جنبه کاربردی آن را بررسی کرد.

 

رنگ ها در اسناد مختلف، هم به شکل رنگ چاپی (مرکب) به کار می روند که برای عموم مردم ملموس است و هم به صورت اپتیکی قابل مشاهده هستند. منظور از رنگ های اپتیکی، انواع سازه های نوری مثل هولوگرام ها (با تنوع فراوانی که در رنگ و نوع فویل دارند) می باشد که دارای چرخش نوری و رنگ های اپتیکی جذابی هستند.

 

نباید فراموش کرد که ایجاد هارمونی رنگ در اسناد امنیتی، به خصوص اسناد بانکی (اسکناس و چک پول) بسیار دشوار است. چرا که هماهنگی بین تمام ویژگی های امنیتی طراحی شده، برای  یک پارچه دیده شدن بخشی از وظایف رنگ است و بیننده نباید آیتم ها را مجزا ببیند. علاوه بر این، رنگ ها در اسناد باید حس امنیت را در مخاطب ایجاد کنند به همین دلیل همیشه از رنگ های خاموش و سنگین برای طراحی اسکناس ها استفاده می شود.

 نکته دیگر در طراحی اسکناس ها و چک پول ها، کنتراست و اختلاف فام هر اسکناس با اسکناس دیگر است. به این مفهوم که کلیت رنگ یک اسکناس باید آن را از سایر اسکناس ها مجزا کند که در نگاه اول، بدون توجه به طرح و ارزش عددی آن، از رنگ آن قابل تشخیص باشد.

 

از لحاظ کاربردی رنگ ها قابل استفاده هستند و امنیت سند را نسبت به سیستم های کپی و اسکن تضمین کند. برای دست یابی به این مهم، نرم افزار های طراحی موجود و معتبر (مثل JURA و FORTUNA) ، یک چارت رنگی به طراح ارائه می دهد که با قرار دادن آن رنگ ها در کنار هم، ترکیبی متضاد به وجود می آید که اسکنر ها و دستگاه های کپی به علت دیجیتال بودن سیستم کاریشان توانایی بازسازی آن ها را ندارند.

 

در واقع دستگاه ابتدا یک رنگ بازسازی می کند، ولی رنگ بعدی (طبق چارت نرم افزار) که بلافاصله پس از آن چاپ شده است را نمی تواند بازسازی کند، چرا که این دو رنگ، مکمل یک دیگر هستند و عناصر سازنده آن ها به شدت متفاوت است. در نهایت دستگاه با هر میزان دقت، در بازسازی این دو رنگ دچار مشکل می شود.