هولوگرام در ۵ مرحله

 
 
ده‌ها نوع کارت اینترنت در بازار ارایه می‌‌شود، بعضی از آن‌ها اسم و رسم‌دار و صاحب آگهی‌های متنوع در رسانه‌ها هستند و برخی گمنام‌تر. اغلب مردم برای خرید کارت، از دوستان و آشنایانشان در مورد کیفیت کارت‌ها پرس و جو می‌‌کنند. ولی همیشه این توصیه‌ها درست از آب درنمی‌آید، کم نیستند کسانی که در استفاده از کارت‌های مختلف دچار مشکلاتی می‌‌شوند. برخی از کارت‌های اینترنت موجود در بازار دارای برچسب‌ هولوگرام هستند و شمار زیادی نیز بدون این برچسب‌ها ارایه می‌‌شوند. این در حالی است که برخی اعلان‌های نصب شده پشت شیشه دکه‌های روزنامه‌فروشی، ما را به خرید کارت‌های دارای هولوگرام تشویق می‌‌کنند. ماجرای این برچسب‌های هولوگرام چیست؟ این داستان را در پنج کلیک پیگیری می‌‌کنیم.
 
  • مرحله اول؛ کارت اینترنت موجود است
 
ده‌ها نوع کارت اینترنت در بازار ارایه می‌‌شود، بعضی از آن‌ها اسم و رسم‌دار و صاحب آگهی‌های متنوع در رسانه‌ها هستند و برخی گمنام‌تر. اغلب مردم برای خرید کارت، از دوستان و آشنایانشان در مورد کیفیت کارت‌هاپرس و جو می‌‌کنند. ولی همیشه این توصیه‌ها درست از آب درنمی‌آید، کم نیستند کسانی که در استفاده از کارت‌های مختلف دچار مشکلاتی می‌‌شوند.وقتی کارت‌ها را از نزدیک بررسی کنید، خواهید دید از نظر ضخامت و جنس (مقوایی یا PVC) و … تفاوت‌هایی دارند. از طریق چاپخانه‌ سبزآرنگ (یکی از مراکز چاپ روی کارت‌های PVC) با رضا حیدری (مدیرعامل شرکت ارتباط رسان افق) آشنا می‌‌شویم که با این چاپخانه همکاری دارد و از تولیدکنندگان کارت‌های اینترنت و تلفن است و حالا در زمینه تهیه هولوگرام نیز فعالیت دارد. «انجمن شرکت‌های انفورماتیک اقدام به شناسایی شرکت‌های دارای صلاحیت برای ارایه خدمات اینترنت کرده و هولوگرام‌ها یاختصاصی خود را در اختیار آن شرکت قرار می‌‌دهد. ما به عنوان مجری، تهیه هولوگرام‌ها را به عهده داریم و چند میلیون هولوگرام مورد نیاز انجمن را با مشخصات دقیق مورد نظر آن‌ها، تهیه کرده و در اختیارشان قرار می‌‌دهیم.
 
شرکت‌هایی که مورد تأیید این انجمن باشند می‌‌توانند به تعداد دلخواه از این هولوگرام‌ها خریداری کنند و روی کارت‌های اینترنت خود بچسبانند. این هولوگرام‌ها دارای شماره سریال هستند و روی آن‌ها نوشته شده (دست‌کم کیفیت این کارت توسط انجمن شرکت‌های انفورماتیک ایران تضمین شده است) همچنین تعدادی اعلان روی کاغذ متالایز A۴ چاپ کرده‌ایم که در اختیار کیوسک‌های مطبوعاتی قرار می‌‌‌گیرد و به خریداران توجه می‌‌دهد که کارت‌های دارای هولوگرام را خریداری کنند.شرکت ارتباط رسان افق به گفته مدیرعامل آن، یکی از تولیدکنندگان عمده کارت اینترنت و تلفن است که تجهیزات مختلف چاپ و پانچ و پین‌گذاری و چاپ مرکب اسکرچ و همچنین مگنت و … را در اختیار دارد و برای کارهای پرتیراژ و چاپ در ابعاد دو ورقی از همکاری سبزآرنگ بهره‌مند می‌‌شود.بد نیست همین جا یادآوری شود که از جمله شرکت‌های بزرگ تولیدکننده کارت‌های اینترنت می‌‌توان از لاله کامپیوتر، صاایران و رایا ویستا نیز نام برد که از نظر تجهیزات و امکانات و وسعت کار و تنوع کارت‌ها وعملیات تخصصی تفاوت‌هایی دارند. بحث هولوگرام را پی بگیریم.
 
«مسأله‌ اساسی شکایت‌های زیادی بود که مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان و توزیع‌کنندگان از خدمات برخی شرکت‌ها و دارندگان کارت‌ها داشتند. عده‌ای از افراد و شرکت‌ها با حداقل امکانات کارت‌هایی منتشر ساخته و به‌دست مردم می‌‌دادند که موجب نارضایتی‌های فراوان می‌‌شد. ما این‌جا ۳۶۰ نوع کارت را گردآوری کرده‌ایم که در بازار ارایه شده‌اند و شمار زیادی از آن‌ها از استانداردها و کیفیت لازم برخوردار نیستند.در واقع ارایه برچسب هولوگرام به معنای وجود قابلیت و داشتن استانداردهای لازم برای ارایه خدمات اینترنت است. کمیته تخصصی اینترنت در انجمن، امکانات شرکت‌ها را بررسی کرده و کیفیت کارشان را تأیید می‌‌کند. در واقع لوگو این انجمن روی کارت‌ها به معنای تضمین حداقل کیفیت آن کارت‌ها است. هولوگرام انجمن شرکت‌های انفورماتیک، نوعی استاندارد است.
 
باید تمام آن‌چه درباره یک کارت از طرف ISP مربوطه اعلام می‌‌شود، به درستی وجود داشته باشد آیا سرعت اتصال ۵۶ کیلوبایت هست یا نه؟ آیا تمام مدتی که روی کارت اعلام شده (مثلاً ۵ ساعت)،‌واقعاً ۵ ساعت کامل است یا مثلاً ۵/۴ ساعت؟ آیا پشتیبانی در هر ساعتی از شبانه‌روز وجود دارد و پاسخگوی مشکلات و پرسش‌های مشتریان هستند؟ چنان‌چه در هر یک از این موارد کم و کاستی باشد، خریداران کارت‌ها می‌‌توانند شکایت کنند و انجمن رسیدگی خواهد کرد.»ضمانت اجرایی انجمن چیست؟ «انجمن با شرکت‌های ارایه‌دهنده خدمات اینترنت که از هولوگرام انجمن استفاده می‌‌کنند، قرارداد دارد و کار آن‌ها به‌طور پیوسته چک می‌‌شود.»اگر تخلفی مشاهده شود،‌ هولوگرام داده نمی‌‌شود و حتی ممکن است در صورت تداوم تخلف از انجمن اخراج شوند. به هر حال شرکت‌هایی که خدمات درست ارایه ندهند، به مشتریان خود خسارت وارد کرده‌اند و ملزم به جبران خسارت هستند. هدف این پروژه دفاع از حقوق مصرف‌کننده است. اما به موازات انجمن شرکت‌های انفورماتیک، انجمن دیگری نیز با همین دغدغه‌ها و اهداف چنین مأموریتی را در دستور کار دارد.
 
عده‌ای در تهران و شهرستان‌ها کارت‌های اینترنت چاپ و توزیع می‌‌کردند که پشتوانه‌ای نداشت. بعضی تقلبی بودند و بعضی‌ها سرویس خوبی نداشتند. انجمن‌ ISPها به منظور حفظ حقوق مصرف‌کننده،‌ هولوگرام‌هایی را تهیه کرده که نصب آن‌ها بر روی کارت‌ها، برای مشتریان اطمینان بخش باشد.شرکت‌هایی که درخواست هولوگرام داشته باشند، اگر عضو انجمن ISPها نباشند، ابتدا به عضویت درمی‌آیند و پس از احراز قابلیت‌ها و شرایط آن‌ها، برچسب هولوگرام در اختیارشان قرار می‌‌گیرد.»دبیر انجمن ISPها خبر می‌دهد که هولوگرام طراحی شده توسط این انجمن در تهران و ۸ استان دیگر توزیع شده‌اند و یادآور می‌‌شود که اعضای انجمن ISPها در حال حاضر ۲۳۵ شرکت است، در حالی که حدود ۴۰۰-۳۰۰ شرکت غیر عضو نیز در تهران و بیشتر در شهرهای دوره‌افتاده‌تر، غیر عضو هستند و به ارایه خدمات اینترنت می‌‌پردازند.
 
در این زمینه فرهنگ‌سازی مهم‌ترین نقش را دارد و از طریق اطلاع‌رسانی و آگاه ساختن مصرف‌کننده نهایی می‌‌توان به نتایج مطلوبی رسید.«بین انجمن شرکت‌های انفورماتیک و اتحادیه‌های توزیع جراید، سوپرمارکت‌ها و کتابفروش‌ها تفاهم‌نامه امضا شده، در واقع ما به عنوان کارشناس و مجری آن اتحادیه‌ها، اقدام به ارزیابی شرکت‌ها و ارایه لیبل‌های هولوگرام می‌‌کنیم و آن‌ها طبق مقررات صنفی خود می‌‌توانند به اعضای صنفشان بگویند کالاها و اجناس نامطلوب و فاقد کیفیت را نفروشند. این پروژه از دو سال پیش به درخواست همین اتحادیه‌ها مورد بررسی قرار گرفته و حدود دو ماه است که اجرا می‌‌شود و با همکاری این اتحادیه‌ها از ماه آینده اجباری می‌‌شود.
 
  • مرحله سوم؛ جدال تقلب و امنیت
 
وقتی صحبت از هولوگرام می‌‌شود بلافاصله این نکته به نظر‌ می‌‌آید که مبادا همانهولوگرام نیز مورد تقلب قرار گیرد و بار دیگر اصل قضیه لوث شود.هولوگرامها در خارج چاپ می‌‌شوند و توزیع آن‌ها تحت شرایط خاصی صورت می‌‌گیرد، وجود شماره سریال رویهولوگرامها احتمال تقلب را به صفر می‌‌رساند، با همه این‌ها کسانی که بخواهند دست به سوءاستفاده بزنند، باید برای سودی اندک بهای سنگینی بپردازند، زیرا به محض تقلب با آن‌ها برخورد قضایی می‌‌شود. متأسفانه در مواردی شاهد برخی سوءاستفاده‌ها از کارت‌های چاپ شده بوده‌ایم. وقتی ما به چاپخانه‌‌ای اعتماد می‌‌کنیم، مدیر آن چاپخانه باید مسؤولیت همه کارکنان را در ارتباط با کارهای چاپی بپذیرد. امیدوارم این موارد جزیی، تکرار نشود.
 
نگرانی‌ها، خوش‌بینی‌ها و بدبینی‌ها در این زمینه البته نمی‌‌تواند یک بحث سلیقه‌ای باشد، چرا که بیش از هر چیز جنبه‌های فنی و تخصصی در این امر دخیل هستند.چرا هولوگرام‌ها به‌صورت گرم Hot stamping روی کارت نصب نمی‌‌شوند تا امنیت بیشتری بیابند، با توجه به این‌که هر یک از ISPها پس از دریافت تعدادی مشخص هولوگرام با شماره سریال‌های معین، خود اقدام به چسباندن برچسب هولوگرام می‌‌کند و این شرکت‌ها فاقد تجهیزات الصاق هولوگرام حرارتی هستند، در شرایط فعلی برای همین هولوگرام‌ها تمهیدات مناسبی در نظر گرفته شده است.بدین ترتیب که در صورت کندن برچسب هولوگرام هم روی کارت و هم پشت هولوگرام به‌صورت نردمان نوشته، (باطل شد،‌کنسل شد) ظاهر می‌‌شود و در نتیجه هیچ یک از آن‌ها قابل استفاده مجدد نیستند. اما در مورد خود کارت‌ها‌- فارغ‌ از این‌که هولوگرام‌ داشته باشند یا نه- در کارت‌های تخصصی‌تر، ‌امکان تقلب بسیار کم‌تر می‌‌شود، زیرا مراکز تولید آن‌ها بسیار محدود و قابل کنترل هستند.
 
شاید کارت‌های مقوایی معمولی به راحتی قابل تقلب باشند ولی چاپ کارت PVC و کارت‌های ۵۰۰ میکرونی و ۸۰۰ میکرونی کار هر کسی نیست. سیستم‌های ایمنی بسیار متنوع هستند. شاید به این دلیل که تقلب‌کاران پیوسته دست به شبیه‌سازی از کارهای اصلی می‌‌زنند، شما در بازار و خیابان ظهیرالاسلام می‌‌توانید انواع هولوگرام‌ها را نیز ببینید که به‌فروش می‌‌رسد. بعضی‌ها به چین سفارش می‌‌دهند و هولوگرام دریافت می‌‌کنند، فروشندگان چینی هولوگرام را در اینترنت می‌‌توانید پیدا کنید. اثر باطل شد (Void) در کندن لیبل‌ها،‌ سطح پایینی از امنیت است و برای امنیت بیشتر هولوگرام‌ روش الصاق گرم و یا پوشاندن کل سطح کارت مناسب‌تر می‌‌باشد. علاوه بر آن چند تکنیک دیگر چاپی برای چاپ امنیتی ضروری است مواردی مثل چاپ برجسته، مرکب نامریی وظاهرشونده با اشعه UV، کاغذ خاص، نوشته‌های بسیار ریز (Micro Text)،‌ شماره سریال و سایر مرکب‌های خاص را ضروری می‌‌باشد.
 
اما آیا به کاربردن همه این تکنیک‌ها برای کاری در حد کارت اینترنت ضروری است؟
 
شرکت‌های ISP درآمد کافی از کار خدمات اینترنت ندارند، ما برآوردی داشتیم که نشان می‌‌داد ماهانه دو میلیارد تومان هزینه چاپ کارت‌های اینترنت می‌‌شود. این سرمایه ملی است که به هدر می‌‌رود. باید روش‌های دیگری در پیش گرفت.مثلاً سیستم IN که در مشهد و بعضی مراکز تهران به‌کار گرفته شده، که طبق قرارداد فی‌مابین ISP و مخابرات، مصرف‌کننده می‌‌تواند با استفاده از خط ارتباط ISP به اینترنت وصل شود و هزینه کارکرد آن روی قبض تلفن اضافه شود. در این مورد تنها داشتن ID و اسم رمز کافی است و دیگر نیازی به کارت نیست. علی‌رغم این صحبت‌ها اصفهانی‌ها هم در تدارک چاپ هولوگرام هستند تا امنیت کارت‌هایشان را بالا ببرند و بعضی شرکت‌ها خارج از چارچوب در انجمن یاد شده، به استفاده از هولوگرام اقدام کرده‌اند. این در حالی است که بعضی شرکت‌هایی که به عنوان عضو یکی از این دو انجمن هولوگرام خریداری کرده‌اند، هنوز هم برای نصب آن‌ها روی کارت‌هایشان درنگ می‌‌کنند. شاید ریشه این بلاتکلیفی در اختلاف بین دو انجمن باشد.
 
  • مرحله چهارم؛ هولوگرام سرگردان بین دو انجمن
 
علی‌رغم موافقت مسؤولان و سخنگویان دو انجمن (انجمن شرکت‌های انفورماتیک و انجمن ISPها)،‌ در عمل مخالفت‌هایی بین آن‌ها برای متولی‌گری نظارت بر عملکرد شرکت‌های خدمات اینترنتی وجود دارد. در حال حاضر تنها مرجع صدور مجوز، انجمن صنفی کارفرمایان شرکت‌های اینترنتی یعنی انجمن ISPهاست که مسایل صنفی شرکت‌های ارایه‌دهنده خدمات اینترنتی را پیگیری می‌‌کند. وزیر ICT قبلی و فعلی انجمن ISPها را مسؤول تشکیل اتحادیه کشوری دانسته‌اند. چون اینترنت فضای جدیدی است، خیلی‌ها مایل هستند در آن سهم داشته باشند.در مورد ISPها شما می‌‌توانید ببینید که بزرگ‌ترین شرکت‌های ISP عضو انجمن ما هستند،‌ یعنی بالای ۸۰ درصد استفاده‌کنندگان از هولوگرام عضو نظام صنفی انفورماتیک هستند. ممکن است چند استاندارد برای محصولات مشابه وجود داشته باشد و حتی یک محصول دارای دو استاندارد مختلف (یعنی مورد تأیید دو مرکز) باشد.علی‌رغم اتفاق یا اختلاف دو متولی شرکت‌های خدمات اینترنتی، بازار چاپ کارت و هولوگرام همچنان گرم می‌‌ماند و دست‌اندرکاران این محصول چاپی، روزهای پرتلاشی را در پیش خواهند داشت.
 
  • مرحله پنجم؛ بازار گرم کارت
 
کارت‌های متنوع هر روز بازار گرم‌تری پیدا می‌‌کنند، از اینترنت گرفته تا کارت‌های اعتباری بانک‌ها و کارت‌های شخصی و اداری و مصارف مختلف، بعضی از این کارت‌ها در ایران چاپ نمی‌‌شود ولی چه بسا که تا یکی دو سال آینده این امکان فراهم شود. علی‌رغم امکانات مختلف این شرکت بسیاری از کارهایش را به خارج کشور سفارش می‌‌دهد.رایاویستا که دستگاه چاپ کارت‌های دبیت مخابرات مشهد و بعضی کارت‌های تلفن خارج کشور و کارت‌های بلیت مترو را به چاپ می‌‌رساند، می‌‌گوید که اغلب کارها را به خارج کشور سفارش می‌‌دهد.کارت ویزا، مسترکارت و سیم‌کارت موبایل هم اکنون در ایران چاپ نمی‌‌شوند.همه این کارت‌ها از مرحله چاپ و عملیات تکمیلی تا بسته‌بندی دارای روش‌های خاص و شگردهای امنیتی هستند که سرمایه‌گذاری و تخصص خاص خود را طلب می‌‌کند. مهندس فراز با ارایه آماری که آن را قابل اعتماد می‌‌داند، می‌‌گوید مصرف کارت اینترنت در تهران هر سال ۱۵ میلیون عدد و در کل کشور بیش از ۲۰ میلیون عدد است. تعداد شرکت‌های ISP عضو و غیر عضو در انجمن را بیش از ۶۰۰ شرکت می‌‌باشد.