تکنولوژی نانو و کاربرد آن در اسکناس ضدجعل
نانو همیشه حتی در طبیعت و تکنولوژی در اطراف ماست. اثرات مقیاس نانو را میتوان در اجزا طبیعت از جمله خواص فوق العاده آب گریز (ضدآب) برخی از برگ ها و نمایش رنگین کمانی برخی از پروانه ها، حشرات و پرندگان مشاهده نمود. دانشمندان و مهندسان در حال بازسازی برخی از این اثرات در محصولات تجاری از جمله پارچه رنگ آمیزی شده و مقاوم در برابر آب و تصویر امنیتی رنگین کمانی در پول هستند. ساخت اسکناس غیرقابل جعل با الهام از بال پروانه شرکتی کانادایی با بهره‌گرفتن از یکی از پیچیده‌ترین ساختارهای طبیعت، یعنی ساختار بال پروانه‌ها قصد دارد با متقلبان و جاعلان مقابله کند. براساس گزارش اینساید ساینس، یک شرکت در ونکوور ،کانادا، با استفاده از ساختار طبیعی بال پروانه‌ای به نام مورفوپروانه ی بومی آمریکای جنوبی که به خاطر رنگ آبی درخشان بال‌هایش از شهرت فراوانی برخوردار است، تصاویری ایجاد کند که جعل آنها غیر ممکن خواهد بود. این تکنولوژی در دانشکده سیمون فریزر دانشگاه بریتیش کلمبیا ابداع شده‌است. پدیده ای که این شرکت برای مبارزه با جعل استفاده می‌کند مشابه با شیوه‌ای است که برخی از حیوانات، از قبیل طاووس نر از آن برای تولید رنگ‌های درخشان رنگین‌کمانی استفاده می‌کنند: به جای استفاده از پروتئین‌ها و دیگر مواد شیمیایی برای تولید رنگ، بدن یا پرهای جانداران با نور بازی کرده و از حفره‌هایی بسیار کوچک برای بازتاباندن رنگ‌ها با طول‌موجهای مختلف استفاده می‌کنند. مورفو نیز از همین تکنیک برای ایجاد رنگ سبز و آبی بسیار درخشانی استفاده می‌کند. تصاویری که با استفاده از تکنیک جدید چاپ شوند را میتوان بر روی انواع سطوح ایجاد کرد، حتی میتوان از آنها برای اطمینان از جعلی نبودن داروها استفاده کرد. محققان برای ابداع این تکنیک سطح بالهای پروانه مورفو را مورد مطالعه قرار دادند تا دریابند این سطح چگونه نور را بازتاب می‌دهد؟ سپس با ایجاد نانوحفره‌های مصنوعی با ساختاری مشابه با بال این پروانه‌ها توانستند سطحی با ویژگی‌های مشابه بال این پروانه ایجاد کنند. تکنیک به کارگرفته شده مشابه با تکنیک تولید تراشه‌های رایانه‌ای، یعنی لیتوگرافی الکترونیکی بوده و از آن برای ایجاد الگوهایی از نانوحفره‌ها برروی سیلیکون و کوارتز استفاده شد. جعل‌کردن این فناوری بعید است زیرا این تصویر به دلیل تجهیزات موردنیاز برای مهندسی معکوس بسیار دشوار و هزینه‌بر است. تصویر خلق‌شده از هر تصویر دیگری که توسط فناوری دیگر ایجاد شود، شفاف‌تر است. قطر حفره‌های ایجاد شده از ۵۰ تا ۳۰۰ نانومتر بوده و فاصله میان آنها ۳۰۰ تا ۶۰۰ نانومتر درنظر گرفته شده‌است. ایجاد الگوی نهایی از چند ساعت تا چند روز زمان برده و پس از آن الگوی نهایی برروی نیکل طرح شده و از آنجا برروی هر ماده دیگری قابل انتقال است. تصویر نهایی به اندازه‌ای بزرگ هست که بتوان از فاصله آن را مشاهده کرد و کالاهای تقلبی را از اصل تشخیص داد. همچنین از آنجایی که در این تکنیک از هیچ رنگدانه و رنگی استفاده نمی‌شود،استفاده از آن برروی داروها و قرصها ممنوعیت و اثرات جانبی در پی نخواهد داشت. محققان همچنین معتقدند از این تکنیک میتوان برای مبارزه با جعل اسکناس نیز استفاده کرد زیرا جعل کردن این تصاویر بسیار دشوار و به شدت پرهزینه است. از این تکنیک میتوان برای نشان‌گذاری کاغذ پوشش‌دار استفاده کرد که البته با توجه به استفاده از پلیمر و پلاستیک در چاپ پول کشورهایی از قبیل کانادا و استرالیا، مشکل استفاده از این تکنیک برای اطمینان از اصل بودن اسکناس‌ها برای همیشه برطرف خواهد شد.
دیدگاهتان را بنویسید